Ewa Geller

Początki języka jidysz w Polsce w świetle lingwistyki kontaktu językowego

W tradycyjnym, nadal obowiązującym, ujęciu historyczno-porównawczym jidysz jako język Żydów wschodnioeuropejskich uchodzi za język germański wyrosły bezpośrednio z pnia niemieckiego. Tymczasem w świetle współczesnej lingwistyki kontaktowej jidysz stanowi wręcz modelowy przykład języka mieszanego powstałego w warunkach kontaktu językowego, w którego powstaniu polszczyzna (i inne języki słowiańskie) odegrała szczególną rolę. Tematem wykładu będzie pokazanie mieszanego charakteru języka jidysz na tle tej trwającej od dziesięcioleci kontrowersji badawczej. Ponadto analiza odkrytego kilka lat temu tekstu „polskiego“ jidysz z początku XVII w. dostarczy nowych istotnych argumentów na rzecz odrębności i ciągłości historii jidysz, jaki wykształcił się w Polsce w procesie zmieszania się żydowskich etnolektów języków krajó1) ich pochodzenia. Przedstawienie zawartych w tym unikatowym tekście zjawisk językowych na tle dokonań nowoczesnej lingwistyki kontaktów językowych wzmacnia perspektywę „slawocentryczną“ w sporze o pochodzenie jidysz. (Wykład prowadzony będzie w postaci prezentacji PP.)